Elektrische fietsen, beter bekend als e-bikes, winnen razendsnel aan populariteit. Ze bieden een uitkomst voor wie net dat extra zetje in de rug nodig heeft. Toch is er een keerzijde: traumachirurgen zien een verontrustende toename van ernstig letsel bij vooral oudere gebruikers. Het roept de vraag op of extra beschermingsmaatregelen, zoals het dragen van een fietshelm, niet verplicht zouden moeten worden. De huidige wetgeving stelt het dragen van een helm echter niet verplicht, omdat e-bikes juridisch gezien gelijkgesteld zijn aan normale fietsen. Een wetswijziging zou de deur kunnen openen naar een helmplicht voor e-bikegebruikers, een stap die mogelijk de veiligheid aanzienlijk zou verhogen.

Registratie van fietsongevallen

Het Centraal Bureau voor de Statistiek houdt de cijfers bij van fietsgewonden in Nederland, maar de realiteit is dat veel kleine ongevallen onder de radar blijven. Doordat e-bikes als 'gewone' fietsen worden beschouwd, is er geen specifieke registratie of rijbewijs vereist voor het besturen ervan. Dit gebrek aan gedetailleerde gegevens maakt het lastig om de precieze impact van e-bikes op de verkeersveiligheid in kaart te brengen.

Rijbewijs voor e-bikes

De vraag of er een rijbewijs moet komen voor het besturen van een e-bike, wordt regelmatig gesteld. Hoogleraren en experts zijn hier echter geen voorstander van. Zij vrezen dat een dergelijke maatregel de mobiliteit en het stimuleren van lichamelijke beweging zou kunnen belemmeren. Het is een delicate balans tussen veiligheid en het niet willen ontmoedigen van een gezonde en milieuvriendelijke vorm van transport.

Toename van ongevallen met e-bikes

Statistieken wijzen op een toename van fietsongevallen in het algemeen, maar de specifieke rol van e-bikes in deze cijfers is vaak onduidelijk. De interpretatie van de statistieken is gecompliceerd door verschillende factoren en variaties tussen landen. Experts waarschuwen dan ook voor overhaaste conclusies. Zoals een expert het verwoordt: "Als het aantal fatale slachtoffers per miljard kilometer hoger is bij e-bikes dan bij normale fietsen, mag er niet meteen geconcludeerd worden dat e-bikes gevaarlijker zijn." Het is belangrijk om alle variabelen in overweging te nemen alvorens beleid aan te passen of nieuwe regelgeving te introduceren.

Risico's en leeftijd

Met het klimmen van de jaren nemen de risico's op ongelukken toe. Dit heeft enerzijds te maken met de afname van onze vaardigheden om snel ingewikkelde situaties te overzien en goed je balans te houden. Ouderen zijn net als automobilisten van dezelfde leeftijd kwetsbaarder en lopen een groter risico op breuken bij een val. Over de specifieke risico's van speedpedelecs, de snellere broertjes van de e-bike, is nog weinig bekend. De hogere snelheden doen echter vermoeden dat de risico's navenant hoger liggen. Het is van cruciaal belang dat er meer onderzoek wordt gedaan naar deze categorie om gepaste veiligheidsmaatregelen te kunnen implementeren.